Ăn uống như thế nào để phòng chống bệnh gout?

Nguyên nhân gây ra bệnh gout

Gút là một bệnh rối loạn về chuyển hóa liên quan đến việc tăng sản xuất hoặc giảm đào thải chất acid uric trong cơ thể. Có thể nói nguyên nhân trực tiếp của bệnh gút là do trục trặc về gen. Cho đến nay, giới khoa học đã xác định được 5 gen liên quan đến bệnh gút: HGPRT1, Glc6-photphat tại gan và 3 gen PRPPs1,2,3 có trong tinh hoàn. Trong bệnh gút, hiện tượng viêm khớp xuất hiện là do các tinh thể nhỏ của một chất gọi là Acid uric lắng đọng trong khớp, đó là tinh thế muối Urat. Axit uric được sản sinh từ sự phân hủy của các chất gọi là purin. Purin có trong tất cả các mô của cơ thể. Các chất này cũng có trong nhiều loại thực phẩm, chẳng hạn như gan, các loại đậu và đậu Hà Lan khô và cá cơm.
Vi tinh thể muối Urat là sản phẩm của acid uric kết tủa thành khi gặp điều kiện thuận lợi. Khi cơ thể tạo ra quá nhiều acid uric hoặc thải acid này ra nước tiểu quá ít thì nồng độ acid uric trong máu tăng lên, sự chuyển hóa acid uric thành muối urat tăng theo dẫn tới sự lắng đọng những tinh thể muối urat sắc nhọn hình kim tại các khớp, sụn, xương, tổ chức dưới da, gây ra viêm sưng khớp và biểu hiện triệu chứng tại những vị trí lắng đọng.

Nguyên nhân gây ra tăng acid uric máu thì có nhiều, người ta phân ra 3 loại như sau:

+ Gút nguyên phát: Đây là nguyên nhân chủ yếu. Loại này thường có yếu tố gia đình, khởi phát thường do ăn quá nhiều thức ăn chứa nhân purin và thường kèm theo uống quá nhiều rượu.

+ Gút thứ phát: Là hậu quả của tăng acid uric máu do tiêu tế bào quá mức (bệnh bạch cầu thể tủy mạn tính, thiếu máu huyết tán, bệnh vẩy nến diện rộng…) hoặc do suy thận.

+ Gút do bất thường về enzym: Do thiếu hụt hoàn toàn hoặc một phần enzym HGPRT, là enzym tham gia vào quá trình chuyển hóa acid uric, gây ra bệnh gút khởi phát sớm ở trẻ em (rất nặng và hiếm gặp).

Thói quen uống rượu bia cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh gút. Trong đó bia là yếu tố nguy cơ mạnh nhát nhất với bệnh gút. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra có tới 75-84% bệnh nhân gút uống rượu bia thường xuyên trung bình từ 7-10 năm. Một số nghiên cứu thấy rằng những người thừa cân, béo phì thì bị tăng nguy cơ mắc bệnh gút gấp 5 lần bệnh nhân không bị béo phì.

Bệnh gout nguy hiểm như thế nào?

Khi bị bệnh gout, các tinh thể muối urat  sẽ gây viêm màng hoạt dịch, phá hủy sụn khớp, làm cho khớp bị thoái hóa dần. Sự thoái hóa khớp dần sẽ dẫn đến mất khả năng vận động khớp.Có những trường hợp dẫn đến tàn phế.
Tinh thể muối urat tích tụ nhiều trong khớp sẽ tạo nên khối tophi, khối tophi sẽ chèn ép mạch máu và dây thần kinh, gây các bệnh lý mạch máu và thần kinh ngoại biên. Tophi có thể bị vỡ, gây viêm loét,nhiễm trùng.

Ngoài ảnh hưởng tới khớp xương, người bệnh gút còn có nguy cơ làm tổn thương thận. Theo thống kê, 10-15% bệnh nhân gút có những tổn thương tại thận, chủ yếu là viêm ở khe thận, cầu thận. Nồng độ axit uric trong máu tăng cao và được đào thải qua đường nước tiểu là điều kiện thuận lợi để muối urat lắng đọng tại hệ thống dẫn niệu, gây sỏi thận.

Chính những tổn thương này sẽ làm cho bệnh nhân gout dễ mắc các bệnh về thận, đặc biệt là viêm cầu thận.

Ngoài suy thận, người bệnh gút còn phải đối diện với nguy cơ thận ứ nước ứ mủ, suy thận và các nguy cơ bị tăng huyết áp, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim…
Một loại biến chứng nữa cũng hay gặp ở người bệnh gút là dễ nhầm lẫn với viêm khớp nhiễm khuẩn và việc điều trị tràn lan bằng các loại thuốc đông, tây y càng làm cho bệnh nặng hơn hoặc sinh ra nhiều biến chứng khác như: đái tháo đường, loãng xương, tăng huyết áp, lao….

Ăn uống như thế nào để phòng chống bệnh gout

Cuộc sống hiện đại, đời sống ngày càng cao, việc ăn uống ngày càng đầy đủ, các bữa ăn thường nhiều đạm và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng. Và sự ăn uống không kiểm soát, không có điều độ chính là nguyên nhân gây ra rất nhiều loại bệnh như tim mạch, béo phì, mỡ máu cao, tiểu đường và đặc biệt là gout.

Gout là một bệnh nguy hiểm, có thể gây nhiều biến chứng và hủy hoại dần cơ thể người bệnh vì vậy tốt nhất chúng ta hãy nên phòng bệnh hơn chữa bệnh. Phòng chống bệnh gout đơn giản bằng chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý, lành mạnh, thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao. Vậy nên ăn uống như thế nào để phòng chống bệnh gout? Nên ăn uống đủ dinh dưỡng, tránh ăn uống quá độ, tránh thường xuyên ăn các món ăn nhiều đạm như thịt đỏ: Thịt bò, thịt dê, thịt chó, thịt thú rừng và các món hải sản. Nên tăng cường ăn các loại rau xanh, củ quả có nhiều chất xơ như: Su hào, súp lơ, rau cần, cà rốt…

Ăn uống như thế nào  để phòng chống bệnh gout?

– Ăn uống điều độ, không được nhịn đói, bỏ bữa, không dùng các chất kích thích như ớt, hạt tiêu, các loại dưa muối và cà muối. Hạn chế tối đa ăn các loại thực phẩm như gan, tim, lưỡi động vật, nấm, trứng cá, kem, bánh ga tô có kem. Ăn vừa đủ, không ăn quá nhiều các loại thịt đỏ như:  thịt chó, thịt bò, thịt dê.Có thể ăn các loại thịt màu trắng như thịt lườn gà, thịt thỏ.

– Nên ăn những loại thực phẩm nghèo purin như: ngũ cốc, các loại hạt, cá nạc, ốc, sò, sữa tươi, sữa chua, pho mát các loại, trứng, bơ… Rau củ quả nghèo purin như: rau actisô, xà lách, cà rốt, bắp cải, dưa chuột, dưa gang, khoai tây .
Măng tươi, đậu đỗ và cà chua có hàm lượng purin cao vậy nên chỉ ăn vừa đủ, không nên ăn quá nhiều.

– Không uống rượu, hạn chế uống bia, không uống nước chè, cà phê đặc và các đồ uống có ga. Trong một công trình nghiên cứu, người ta thấy rằng ở nhóm người uống khoảng 1 lít bia trở lên trong một ngày có tỷ lệ bị gút gấp 2,5 lần so với nhóm người uống hạn chế.

– Sữa và các sản phẩm của sữa như sữa chua; dưa chuột, dưa hấu… là các thức ăn tốt cho việc phòng và chữa bệnh gút. Bánh mì, trứng, đa số các loại trái cây, rau quả (khoai tây, bí đao, bí đỏ, cải bắp, hành, tỏi… trừ cà chua) bệnh nhân gút đều có thể sử dụng.

– Uống nhiều nước đặc biệt là nước có tính kiềm như nước ion kiềm có tác dụng thải bớt lượng acid uric thừa trong cơ thể cũng rất tốt cho bệnh nhân gút (có thể uống 1-3 cốc/ngày trước bữa ăn 1 giờ trong giai đoạn tái phát của bệnh). Nước ion kiềm được coi là tác nhân tốt nhất để phòng chống cũng như điều trị bênh gout.

>>> Có thể bạn quan tâm: Chế độ ăn cho bệnh nhân gout